Özel LİV Hospital Samsun Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Özkan AKYOL, diyabet hastalarının oruçla olan ilişkili durumlarını paylaştı. Dr. Akyol, tip 1 ve tip 2 diyabetlilere bazı tavsiyelerde bulundu.

Özel LİV Hospital Samsun Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı .Dr. Özkan AKYOL , diyabet hastalarının oruçla ilgili merak ettikleri konusunda önemli açıklamalar yaparak önemli sorulara cevaplar verdi. Tip 1 diyabet hastalarının oruç tutmasının uygun olmadığını söyleyen Dr. Akyol, tip 2'lerin ise deneyebileceğini ifade etti.

Oruç tutan kişilerin gün içerisinde kan şekerinin düşmesinin sebebi nedir?

Uzun süren açlık durumunda, kan şekerinde düşmeler meydana gelir. Bu durumda karaciğer şeker depolarının devreye girmesi ile birlikte  kan şekeri normal sınırlarda tutulmaya çalışılır. Daha uzun süren açlıklarda bu da yeterli olmaz ve vücutta kan şekerini yükselten glukagon, kortizol, adrenalin ve nöradrenalin hormonları faaliyete geçer.

Oruç tutan kişiler, kan şekerlerinin düşmesini önlemek için nelere dikkat etmeliler?

Özellikle sahurda basit şekerlerden (bal,reçel,pekmez ve beyaz ekmek gibi) uzak durmaları gerekir.Bunun yerine kompleks ve glisemik indeksi düşük karbonhidrat dediğimiz tam tahıllar, sebzeler, kepek ekmeği, bulgur vb . , uzun süre tok kalmayı sağlayacak protein içeriği fazla yiyecekler ( peynir, yumurta, yoğurt ) ve  sıvı almaları gerekir. İftarda yağ ve karbonhidrat içeriği fazla yiyecekler alınması durumunda ise kan şekerinde ani dalgalanmalara sebep olur.İftar ve sahur arasında ortalama bir erişkin 2-2,5 litre civarına sıvı almalıdır.

Oruç tutan diyabet hastalarına neler tavsiye edilebilir?

Öncelikle Diyabet hastalarını ikiye ayırmak gerekir. Tip1 diyabet hastalarında kan şekerleri daha değişken olma eğilimindedir, öğünlerini zamanında tüketmedikleri takdirde kan şekeri düşmeye meyillidir.. Bu hastaların uzun süre aç kalması uygun değildir. Diyabet tedavisi için bu hastalar insülin kullandıklarından ötürü , indülin uygulamasını takipeden öğünden 2-3 saat sonra maksimum etki oluşturur ve hipoglisemiye sebep olabilir. Tip 1 diyabet hastalarının oruç tutması çok uygun değildir.

Tip 2 diyabet hastası olup diyetle veya tek ilaçla şekerleri regüle olabilen, şeker hastalığına bağlı diğer organ tutulumu olmayan  ,  düşük riskli hastalar oruç tutmayı deneyebilir. Tip 2 diyabeti olup kısa etkili insülin kullananların uzun etkili insüline geçmeleri, oral sülfanilüre (gliklazid, glimeprid ) yerine kısa etkili glinidler( nateglinid, repaglinide) kullanmaları uygundur. Şeker hastaları metformin, şeker emilimini engelleyen (akarboz ) , DPP-4 inhibisyonu ile etki eden şeker ilaçlarını kullanabilir. Bu ilaçlarla ilgili bilgileri iç hastalıkları uzmanınız sizinle paylaşacaktır.

 Tüm bunlara rağmen şeker düşmesi (hipoglisemi ) belirtileri olan hastaların oruçlarını bozmaları uygun olur. Hipoglisemi bilinç bulanıklığı ve uyuklamaya yol açabilir ve bu durum da hayati risk oluşturur. Sık sık hipoglisemi atağı geçiren, şekerleri çok yüksek seyreden, kalp damar hastalığı veya böbrek yetmezliği gibi şekere bağlı organ tutulumu olan hastaların oruç tutmaları uygun olmayacaktır.

Yayın Tarihi: 13/06/2017